Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết nước này bắt Cheng Lei vì nghi ngờ nhà báo Australia “đe dọa an ninh quốc gia”.
Trong cuộc họp báo ở Bắc Kinh hôm nay, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nói giới chức nước này đã thực hiện các “biện pháp bắt buộc” khi bắt nhà báo Australia Cheng Lei hôm 14/8 vì nghi ngờ cô “có hành vi phạm tội đe dọa an ninh quốc gia Trung Quốc”.
“Sự việc đang được xử lý theo pháp luật, quyền và lợi ích hợp pháp của Cheng được đảm bảo đầy đủ”, ông Triệu nói. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc giải thích lý do Cheng, một công dân Australia, bị giới chức nước này bắt.
Ông cũng nói các nhà báo nước ngoài phải tuân thủ luật pháp Trung Quốc khi hoạt động tại nước này. “Nếu tuân thủ luật pháp thì họ không có lý do gì để lo lắng”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói, khi đề cập đến hai nhà báo Australia khác vừa rời khỏi nước này.
Ông Triệu xác nhận hai nhà báo Bill Birtles của Tập đoàn Phát thanh Truyền hình Australia (ABC) và Michael Smith của Tạp chí Tài chính Australia (AFR) đã bị nhà chức trách Trung Quốc điều tra trước khi họ xuất cảnh. Tuy nhiên, ông từ chối trả lời câu hỏi hai nhà báo này có liên quan đến trường hợp của Cheng hay không.
Nhà báo Australia Cheng Lei. Ảnh: CGTN.
Cheng là nhà báo giàu kinh nghiệm và làm việc cho kênh quốc tế CGTN của đài truyền hình trung ương Trung Quốc ở Bắc Kinh. Truyền thông Australia cho biết Cheng chưa bị truy tố, nhưng đang bị giữ theo hình thức “giám sát tại một địa điểm được chỉ định”, cho phép các điều tra viên Trung Quốc giữ và thẩm vấn một nghi phạm tối đa 6 tháng, còn nghi phạm không được tiếp xúc với luật sư hay nhận hỗ trợ pháp lý.
Đại sứ quán Australia tại Bắc Kinh đã được tiếp xúc lãnh sự với Cheng thông qua gọi video ngày 27/8, nhưng Canberra không được thông báo lý do nhà báo này bị bắt.
Cheng sinh ra ở Trung Quốc, tốt nghiệp Đại học Queensland, làm việc 5 năm trong một số doanh nghiệp ở Melbourne và nhập tịch Australia trước khi trở lại Bắc Kinh năm 2003. Cheng từng là phóng viên thường trú ở Trung Quốc của đài Mỹ CNBC trong 9 năm. Từ năm 2013, cô là phóng viên mảng kinh doanh cho CGTN.
Hai phóng viên Birtles và Smith đã vội vã rời khỏi Thượng Hải, Trung Quốc hôm 7/9 sau khi bị cảnh sát Trung Quốc thẩm vấn. Bộ Ngoại giao Australia tuần trước cảnh báo Birtles nên rời khỏi Trung Quốc. Tuy nhiên, hôm 2/9, một ngày trước khi Birtles dự kiến khởi hành, 7 cảnh sát Trung Quốc tới nhà anh lúc nửa đêm và nói anh bị cấm xuất cảnh.
Cảnh sát Trung Quốc cho biết họ muốn thẩm vấn Birtles về một “trường hợp liên quan an ninh quốc gia”, khiến anh phải tới trú tại đại sứ quán Australia ở Bắc Kinh. Birtles bị thẩm vấn cuối tuần trước với sự chứng kiến của các nhà ngoại giao Australia và lệnh cấm xuất cảnh của anh cũng được dỡ bỏ.
Smith cũng bị cảnh sát Trung Quốc tìm tới nhà ở Thượng Hải tối cùng ngày và cả anh cùng Birtles đều bị thẩm vấn liên quan tới trường hợp của Cheng Lei.
Căng thẳng giữa Australia và Trung Quốc tăng cao trong năm nay sau khi Canberra hồi tháng 4 kêu gọi quốc tế điều tra nguồn gốc Covid-19. Trung Quốc rất tức giận trước động thái này và cấm nhập khẩu thịt bò, áp thuế bán phá giá đối với lúa mạch và mở cuộc điều tra chống bán phá giá đối với rượu vang Australia.
Huyền Lê (Theo AFP, Bloomberg)
