Cố vấn An ninh Quốc gia O’Brien nhắc đến quan hệ Việt – Mỹ khi nói về triển vọng mối quan hệ Mỹ – Triều trong cuộc họp báo chiều nay.
“Tôi vừa ở tại khách sạn Metropole ở Hà Nội, nơi diễn ra hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un. Chúng tôi vui mừng khi chưa có vụ thử hạt nhân hay tên lửa đạn đạo tầm xa nào kể từ sau hội nghị. Tôi nghĩ quan hệ cá nhân giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Kim đã mang tới kết quả này”, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Robert O’Brien nói trong cuộc họp báo tại Philippines khi được hỏi về vấn đề Triều Tiên hậu bầu cử tổng thống Mỹ.
Ông O’Brien tỏ ý hy vọng Kim Jong-un sẽ tôn trọng cam kết phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, cho rằng đó là bước tiến lớn với tất cả các bên. “Hãy nhìn vào Việt Nam và những tiến bộ họ đạt được”, ông nói, ca ngợi một Việt Nam ngày nay “thịnh vượng, hạnh phúc”.
“Tôi nghĩ đây là hình mẫu về những điều có thể diễn ra ở Triều Tiên”, cố vấn Mỹ nói về mối quan hệ Việt – Mỹ, từ cựu thù trở thành đối tác.
Cố vấn O’Brien tại Bộ Ngoại giao Philippines sáng 23/11. Ảnh: AFP.
Cố vấn O’Brien cho biết cam kết về khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và cởi mở là vấn đề chung được đề cập trong chuyến thăm Việt Nam và Philippines. “Chúng tôi sẽ ủng hộ các nước trong khu vực trong đề cao luật pháp quốc tế và thượng tôn pháp luật trên Biển Đông. Đã qua thời đại mà một quốc gia lớn mạnh có thể giành quyền lợi của nước nhỏ hơn chỉ vì họ giàu có, to lớn và sở hữu quân đội mạnh hơn”, ông cho hay.
Cố vấn O’Brien thăm Việt Nam ngày 20-22/11 nhân kỷ niệm 25 năm quan hệ Việt – Mỹ. Ông đã gặp Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và tiến hành nhiều cuộc thảo luận hợp tác an ninh, quốc phòng với Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh, Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch và Bộ trưởng Công an Tô Lâm.
Quan chức Mỹ đề cao quan hệ với Việt Nam, cho biết hai bên nhất trí tăng cường hợp tác thương mại song phương và đối phó các thách thức chung. Cố vấn O’Brien khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục coi hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh là trọng tâm, nền tảng hợp tác quốc phòng song phương. Ông cũng gửi lời cảm ơn nỗ lực của Việt Nam trong hỗ trợ tìm kiếm quân nhân mất tích trong chiến tranh và sẽ tiếp tục thúc đẩy các dự án, hoạt động hợp tác trong lĩnh vực này.
Chuyến thăm diễn ra gần một tháng sau khi Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo thăm chính thức Việt Nam theo lời mời của Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh, nhân kỷ niệm 25 năm hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao.
Cố vấn O’Brien tuần trước cũng tham gia Hội nghị Cấp cao ASEAN – Mỹ do Việt Nam tổ chức qua hình thức trực tuyến. Ông đánh giá cao vai trò chủ động của Việt Nam trên cương vị Chủ tịch ASEAN 2020 trong bối cảnh khó khăn do Covid-19.
Sau khi Trump lên nắm quyền, Mỹ và Triều Tiên từng trải qua nhiều tháng đe dọa và lăng mạ lẫn nhau. Bình Nhưỡng cũng liên tục thử vũ khí trong năm 2017, trong đó bao gồm ba lần phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) có tầm bắn bao trùm lãnh thổ Mỹ. Tuy nhiên, Trump lại trở thành Tổng thống Mỹ đương nhiệm đầu tiên gặp gỡ lãnh đạo Triều Tiên với hội nghị thượng đỉnh ở Singapore năm 2018.
Hai lãnh đạo sau đó gặp nhau thêm hai lần tại Hà Nội và biên giới liên Triều, đồng thời trao đổi những bức thư mà Trump ca ngợi là “tốt đẹp”. Triều Tiên cam kết không tiếp tục thử hạt nhân. Tuy nhiên, mục tiêu phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên vẫn chưa thoát khỏi tình thế bế tắc do bất đồng trong giải giáp vũ khí và gỡ bỏ cấm vận.
Vũ Anh
